Afval scheiden op de werkvloer: zo maak je het makkelijk
Afval scheiden op kantoor of in een werkplaats is allang geen overbodige luxe meer. Toch blijft het in de praktijk vaak lastig. Drukke werkdagen, onduidelijke instructies of gewoontegedrag zorgen ervoor dat afvalstromen regelmatig verkeerd worden weggegooid. En dat is zonde. Niet alleen vanuit milieuperspectief, maar ook financieel – want goed afvalbeheer kan besparingen opleveren. Dit artikel helpt je op weg om afval scheiden op de werkvloer toegankelijk, logisch en haalbaar te maken voor iedereen binnen je organisatie.
Begin met een duidelijk plan
Afval scheiden werkt alleen als er structuur is. Breng eerst de verschillende soorten afval op de werkvloer in kaart. Denk aan papier, karton, GFT, PMD (plastic, metaal en drankkartons), restafval, glas of koffiebekers. Kijk daarbij niet alleen naar de kantine, maar ook naar werkplekken, vergaderruimtes, de ontvangstruimte en opslag.
Daarna bepaal je welke afvalstromen je wilt scheiden. Dit is afhankelijk van het type bedrijf, het aantal medewerkers en de beschikbare ruimte. Heb je een magazijn met veel karton? Dan is het logisch om daar extra in te zetten op papier- en kartoninzameling.
Kies voor gebruiksvriendelijke afvalpunten
Een van de belangrijkste factoren voor succes: gemak. Werknemers gaan eerder hun afval scheiden als de juiste bak dichtbij staat. Kies voor centrale afvalpunten op logische plekken. In plaats van prullenbakken onder elk bureau, kun je centrale stations maken met duidelijke scheidingsopties.
Zorg dat de bakken goed gelabeld zijn met tekst en pictogrammen. Idealiter gebruik je kleurcodes: blauw voor papier, oranje voor PMD, grijs voor restafval, enzovoorts. Gebruik indien mogelijk dezelfde visuele taal als de landelijke richtlijnen – dit voorkomt verwarring.
Voor het verwerken van restafval kun je bijvoorbeeld een restafval container plaatsen die op een vast moment wordt geleegd. Zo houd je de werkvloer schoon en overzichtelijk.
Betrek het personeel
Medewerkers vormen de sleutel tot een goed functionerend afvalscheidingssysteem. Daarom is het belangrijk dat zij begrijpen waarom het belangrijk is én hoe het werkt. Dit begint met duidelijke communicatie. Leg bij de start helder uit welk afval in welke bak hoort en waarom dit wordt gedaan.
Visuele reminders zoals posters bij afvalstations helpen om het gedrag vast te houden. Wil je het extra effectief aanpakken? Organiseer een korte interne workshop of toolboxmeeting over afvalscheiding. Geef ruimte voor vragen en suggesties.
Ook een interne campagne of kleine competitie – bijvoorbeeld: wie scheidt zijn afval het beste? – kan motiverend werken. Maak het leuk én leerzaam.
Monitor en stel bij
Zodra het systeem draait, is het verstandig om na verloop van tijd te evalueren. Wordt het afval goed gescheiden? Zijn er bakken die structureel verkeerd worden gebruikt? Ligt er veel afval naast de containers?
Vraag om feedback van collega’s: wat werkt goed, wat kan beter? Soms blijkt dat een extra container nodig is op een andere plek, of dat er verwarring is over wat waar thuishoort. Kleine aanpassingen kunnen een groot verschil maken.
Een professionele afvalinzamelaar kan je bovendien inzicht geven in de samenstelling van het afval. Dit helpt je om nog gerichter te optimaliseren. Via bedrijfsafval op Milieuservicenederland.nl kun je hierover eenvoudig advies inwinnen en een passende oplossing vinden.
Vergeet de voorbeeldrol van leidinggevenden niet
Gedrag op de werkvloer wordt deels bepaald door voorbeeldgedrag. Als leidinggevenden en teamcoördinatoren actief afval scheiden, is de kans groot dat anderen volgen. Maak het dus zichtbaar: gooi je afval zelf in de juiste bak en spreek collega’s vriendelijk aan als iets niet goed gaat.
Maak van afval scheiden een gewoonte
Uiteindelijk draait het allemaal om gewoontevorming. Als afval scheiden logisch, makkelijk en vanzelfsprekend is, gaat het vrijwel vanzelf. De eerste stap is bewustwording, de volgende is actie – en daarna volhouden. Door het goed in te richten én te blijven communiceren, wordt afval scheiden op de werkvloer een automatisme.
